De meeste mensen die chemotherapie krijgen, hebben last van haaruitval. De medicijnen (cytostatica) veroorzaken dit. Naast hoofdhaar kunnen ook oksel- en schaamhaar en soms wenkbrauwen en/of wimpers uitvallen. Bij sommige cytostaticakuren is het mogelijk om het haarverlies op uw hoofdhuid te beperken door het gebruik van de hoofdhuidkoeler.
In deze folder leest u meer over het gebruik van de hoofdhuidkoeler.
Wat is de hoofdhuidkoelerDe hoofdhuidkoeler is een kap die de verpleegkundige op uw hoofd plaatst. Deze kap is met slangen verbonden aan een koelapparaat. In de kap circuleert een speciale koelvloeistof van -5 tot -4 graden Celsius om de temperatuur van uw hoofdhuid te verlagen naar 15 tot 18 graden Celsius. Dit vermindert de bloedtoevoer naar uw haarwortels waardoor ook minder cytostatica uw haarwortels bereikt. Minder cytostatica in uw haarwortels betekent minder haaruitval.
Voor de behandelingZorgt u ervoor dat er geen haarlak op uw haar zit en dat uw haar schoon is. Haarspelden en oorbellen dient u vlak voor de behandeling uit te doen. Trekt u warme kleding aan, bijvoorbeeld een coltrui of neemt u een vest mee. We raden hair extensions af en adviseren u deze te laten verwijderen voordat u start met de behandeling.
De behandelingU draagt de kap voor, tijdens en na de toediening van de chemotherapie. De verpleegkundige plaatst de kap op uw hoofd. De chemotherapie start 30 minuten nadat de kap op uw hoofd is geplaatst. Na afloop van de therapie blijft de kap nog een tijdje op uw hoofd.
Hoelang het nakoelen duurt, hangt af van de soort chemotherapie. De verpleegkundige vertelt u hier meer over. Tijdens de koeling kunt u zitten, liggen en opstaan, maar niet rondlopen. Wel kunt u tussendoor naar het toilet. De verpleegkundige koppelt u dan los van het koelapparaat. Daarna is het belangrijk om de kap weer zo snel mogelijk aan te sluiten op het koelapparaat.
BijwerkingenDe eerste 10 minuten dat u de kap op uw hoofd hebt, ervaart u de kou het hevigst. Uw lichaam moet wennen aan de overgang van 37 naar 18 graden Celsius. Soms treedt er hoofdpijn op, waarvoor u een paracetamol kunt innemen. Als u de eerste keer hoofdpijn krijgt, adviseren wij u om voor de volgende behandeling een tablet paracetamol in te nemen.
U kunt het ook koud krijgen over uw hele lichaam. Na 10 minuten is de kou over het algemeen goed te verdragen. Vraagt u gerust om een deken.
Bij enkele aandoeningen mag hoofdhuidkoeling niet toegepast worden, omdat kou vermeden moet worden. Uw arts kan u hierover meer vertellen.
Verder zijn sommige artsen en verpleegkundigen van mening dat hoofdhuidkoeling niet toegepast zou moeten worden bij aanvullende (adjuvante) behandeling met chemotherapie. Er bestaat namelijk een theoretisch risico dat door hoofdhuidkoeling eventuele micro-uitzaaiingen, bijvoorbeeld bij borstkanker, in de hoofdhuid niet optimaal behandeld worden. Uitzaaiingen van borstkanker in de hoofdhuid zijn echter zeldzaam.
Inmiddels is hoofdhuidkoeling al gedurende 30 jaar bij duizenden borstkankerpatiënten met aanvullende behandelingen met chemotherapie toegepast. Tot op heden is er nog nooit een patiënt beschreven waarbij de hoofdhuidkoeling een nadelige invloed op het ziektebeloop had.
ResultatenDe resultaten van de hoofdhuidkoeling verschillen per persoon en per chemotherapie. Haaruitval zal niet altijd (volledig) voorkomen kunnen worden. Wij kunnen u dus niet garanderen dat u geen haarwerk (pruik) nodig hebt.
Haarwerk (of pruik)Ook als u de hoofdhuidkoeler gebruikt, kan haaruitval niet volledig voorkomen worden. Er treedt altijd haaruitval op. De conditie van uw haar gaat achteruit door de chemotherapie. Uw haar wordt doffer en groeit minder snel. Als u mogelijk toch een haarwerk (pruik) nodig hebt, adviseren wij u om voor de behandeling een afspraak te maken met een haarwerkspecialist. U kunt dan afspreken dat u het haarwerk (pruik) niet hoeft te nemen als er geen of weinig haaruitval is.
Adviezen om uw haar te verzorgen tijden de chemotherapieOmdat de conditie van uw haar achteruit gaat tijdens de chemotherapie volgen hier adviezen om de conditie van uw haar zo goed mogelijk te houden:
- Gebruik milde haarproducten zoals babyshampoo.
- Gebruik een crèmespoeling.
- Was uw haar minder vaak, bij voorkeur de dag voor de hoofdhuidkoeling.
- Droog uw haar deppend, niet wrijvend.
- Kam uw haar voorzichtig en maak gebruik van een zachte borstel of grove kam (veel ruimte tussen de tanden van de kam)
- Voorkom zoveel mogelijk blootstelling aan warmte door haardroger, föhn of krul- en stijltang. Dit maakt het haar droog waardoor het eerder breekt.
- Voorkom trekken aan het haar en maak daarom geen vlechten en gebruik geen elastiekjes.
- Een zachte hoofdhuidmassage kan de doorbloeding van de hoofdhuid verbeteren.
- Als uw hoofdhuid te droog wordt, kunt u vochtinbrengende crème of natuurlijke olie gebruiken.
- Voorkom beschadiging van uw haar door chemicaliën, bijvoorbeeld permanentvloeistof
- Kleur uw haar alleen met natuurlijke producten en gebruik een milde kleurshampoo.
VragenHebt u nog vragen, neemt u dan contact met ons op. Wij zijn bereikbaar op werkdagen tijdens een telefonisch spreekuur van 13.00-14.00 uur op telefoonnummer 0543 - 54 46 44.
Geheimhouding en recht op privacyAlle medewerkers van ons ziekenhuis hebben een geheimhoudingsplicht. Verder heeft u als patiënt recht op privacy. Uitgebreide informatie hierover kunt u vinden in de folder ‘De rechten en plichten van de patiënt’. Deze is verkrijgbaar op de afdeling en bij de patiënteninformatie in de centrale hal. Daarnaast is deze folder te vinden op:
www.skbwinterswijk.nl