InleidingU hebt van uw reumatoloog te horen gekregen dat u hypermobiele gewrichten hebt. Dit betekent dat uw gewrichten extra lenig en/of overstrekbaar zijn. Gewrichtshypermobiliteit betekent niet dat u een ontsteking of andere ernstige aandoening hebt aan de gewrichten, maar eerder dat u toevallig hoort tot de misschien 5% meest lenige mensen uit de bevolking. Wel kunt u klachten tegenkomen, die door niet-lenige mensen meestal niet ervaren worden.
Hoe kan men hypermobiliteit herkennen?Er zijn geen absolute regels met betrekking tot het stellen van de diagnose hypermobiliteit. Vrouwen en meisjes zijn over het algemeen leniger dan mannen van dezelfde leeftijd en ook is er verschil in lenigheid tussen verschillende rassen. Naarmate men ouder wordt, neemt de lenigheid ook af. Niettemin kent uw reumatoloog de gemiddelde bewegingsmogelijkheid van de gewrichten en zal hij diegenen herkennen die meer dan gewoon lenig is. Hypermobiliteit kan aanwezig zijn in alle gewrichten.
Waarom zijn gewrichten verschillend?Er zijn een aantal redenen waarom mensen meer of mindere soepele gewrichten hebben. De belangrijkste zijn:
- Gewrichten zijn de verbinding tussen twee botten. De precieze vorm van het kraakbeen dat elk boteinde bedekt, is erfelijk en voor een ieder verschillend. Bijvoorbeeld een ondiepe heupkom laat meer bewegingen toe dan een diepe heupkom.
- Het gewrichtskapsel bestaat uit bindweefsel. De stevigheid en elasticiteit van dit bindweefsel is niet altijd hetzelfde. Als u soepel bindweefsel heeft geërfd zult u ook lenige gewrichten hebben.
- De stabiliteit van een gewricht wordt ook bepaald door spierspanning. Dit wordt ook weer bepaald door het zenuwstelsel. Iedereen heeft een verschillende “lichaamsspanning”.
- De lenigheid van gewrichten van vrouwen kan ook het gevolg zijn van hormonale veranderingen. Bijvoorbeeld tijdens zwangerschap worden de gewrichten wat soepeler.
- Lange, magere mensen hebben ook vaak soepeler gewrichten dan korte dikke mensen.
SymptomenDe meeste mensen ondervinden gelukkig weinig hinder van hun hypermobiele gewrichten. Niettemin kunt u pijn ervaren van uw gewrichten. Kinderen kunnen “groeipijn” ervaren, speciaal na inspanning. Soms kan er zich wat vocht in uw gewrichten ophopen. Vaak hebben mensen met hypermobiliteit platvoeten en een knieschijf, schouder of zelfs een heup die gemakkelijk kan worden ontwricht (uit de kom raken). Meestal kan zo’n gewricht gemakkelijk weer op zijn plaats worden gebracht. De symptomen kunnen lijken op andere gewrichts-ziekten. Het stellen van de juiste diagnose door uw reumatoloog is derhalve van belang.
GewrichtszwellingenMeestal treden er bij hypermobiliteit geen duidelijke ernstige gewrichts-zwellingen op. Indien er duidelijk gewrichtzwellingen optreden, die niet verbeteren door rust of het gebruik van paracetamol en/of fysiotherapie; dan kan het verstandig zijn om dit eens te laten beoordelen door uw huisarts of reumatoloog. Deze kan dan, afhankelijk van de bevindingen, nader onderzoek instellen, dan wel een NSAID ( niet stereoïde anti-ontstekings pijnstiller) voorschrijven, of bijv. een injectie in het gewricht overwegen.
Andere delen van het lichaamSoms kunnen er andere delen van het lichaam bij betrokken zijn, vooral wanneer de hypermobiliteit wordt toegeschreven aan de veranderde samenstelling van het bindweefsel. Soms kunt u gevoeliger zijn voor spataderen of een hernia. In het geval van bijzondere zeldzame vormen van het hypermobiliteitsbeeld (bijv. de ziekte van Ehler Danlos of de ziekte van Marvan, hetgeen uw arts dan uiteraard apart met u besproken heeft),kunnen zich ook nog de volgende problemen voordoen: het snel krijgen van blauwe plekken, de huid kan aanvoelen alsof ze van elastiek is, problemen met de lens van het oog en zelfs problemen met de lichaamsslagader.
MedicijnenHypermobiele gewrichten en de omliggende spieren kunnen pijnlijk zijn na inspanning. Dat is op zichzelf onschuldig en gelukkige hebben de meeste mensen hiervoor ook geen pijnstillers nodig. Mocht u een keer heel veel last hebben, dan kunt u overwegen om een tablet paracetamol te nemen (paracetamol is een pijnstiller die u ook bij de drogist kunt kopen). Mocht dit onvoldoende helpen en hebt u veel last, dan kunt u met uw arts overleggen of bijv. NSAID’s (niet stereoïde anti-ontstekings pijnstillers) voor u geschikt zijn om te gebruiken tegen de pijn.
FysiotherapieUw arts kan u naar de fysiotherapeut verwijzen. Op dit moment staat nog niet vast wat de best fysiotherapeutische behandeling is voor hypermobiliteit. Uw fysiotherapeut zal dit individueel met u bepalen. In het algemeen lijkt het verstandig om spierversterkende oefeningen te verrichten, waarbij de nadruk niet moet liggen op het veel bewegen van de gewrichten in de uiterste standen maar juist op langzame ‘statische’ samentrekkingen van de spieren (bewegingsmogelijkheid). Daarnaast kan ook voorzichtig strekken met oefenen van de spieren en de banden rondom de pijnlijke gewrichten, verlichting geven van de pijn. Het oppassen dat men gewricht niet overstrekt. Er zijn ook mensen die baat hebben ge-vonden bij voorzichtige mobilisatie, ultrageluid, gedragstechnieken zoals bio-feedback, hydrotherapie en accupunctuur. Ook TENS (transcutane electrische zenuwstimulatie) kan effectief zijn bij pijnklachten.
ChirurgieGelukkig is slechts zelden chirurgisch ingrijpen nodig. Bij patiënten met de hypermobiliteitssyndroom moet men altijd bedacht zijn op het verhoogde risico op het krijgen van blauwe plekken en bloedingen en het moeilijker helen van de wonden. Dit kan ontstaan door de andere kwaliteit van het bindweefsel. In het algemeen moet men chirurgisch ingrijpen als een laatste toevlucht zien. Toch kan chirurgisch ingrijpen soms noodzakelijk zijn, zoals bijv. bij een beschadiging van de banden bij sportblessures, het regelmatig uit de kom schieten van een gewricht of bijv. gewrichtvervangende operaties ten gevolge van overmatige slijtage van een gewricht (bijv. een heup of een knie).
Relatie met artrose / gewrichtsslijtageBij iedereen treedt in de loop van het leven in meer of mindere mate gewrichtsslijtage op. Waarschijnlijk hebben mensen met hypermobiele gewrichten meer kans op het krijgen van slijtage van de gewrichten.
VoordelenEr zijn mensen die voordeel hebben van hun hypermobiliteit. Bijv. lenige handen bij musici, soepele ruggegraat en heupen bij dansers, lenige heupen bij hordenlopers etc. Toch geven coaches en trainers in de professionele sporten en de voorkeur aan om personen met normale gewrichten en beweeglijkheid te trainen, omdat sporters met hypermobiele gewrichten eerder letsel kunnen krijgen (bijv. ontwrichting van een gewricht of uitgerekte gewrichtsbanden).
ErfelijkheidEr zijn zo veel factoren die ertoe bijdragen dat iemand lenige gewrichten heeft, dat het moeilijk te bepalen is, welke exacte rol de erfelijkheid hierbij speelt. Toch blijkt bij meer dan de helft van de personen met hypermobiele gewrichten, dit een familie eigenschap te zijn. Dochters blijken vaker hypermobiele gewrichten te hebben dan zonen. Soms wordt dit wel “familiare hyperlaxiciteit” genoemd.
Zelfhulp
De meeste personen met hypermobiliteit hebben geen speciale behandeling nodig. Een groot aantal tieners die symptomen voelen, zullen merken dat deze spontaan verbeteren na de puberteit. Naarmate mensen ouder worden, neemt hypermobiliteit vaak af. Velen ervaren dit als een verbetering. Echter een klein aantal mensen zal artrose ontwikkelen en dit als een verslechtering ervaren. In algemene zin is het verstandig aandacht te schenken aan de houding en te zorgen voor een goede algemene conditie. Ook is het van belang de spierkracht te verbeteren, ter bescherming van de pijnlijke gewrichten. Overbelasting dient vermeden te worden, evenals het bewegen van de gewrichten in de uiterste standen (bijv. ter demonstratie van de extra lenigheid). Denk niet dat u moet ophouden met het beoefenen van sport (tenzij u een acuut letsel hebt). Zwemmen en fietsen zijn vaak heel nuttig, de meeste sporten zult u zonder problemen kunnen beoefenen. Maar er zijn een aantal sporten, die extra gewrichtbelasting met zich mee brengen (bijv. worstelen, squashen etc.).
VragenDeze folder verschaft geen volledige informatie over dit medicijn. Raadpleeg bij vragen de bijsluiter, of overleg met uw apotheker. Als u nog vragen hebt voor de reumatoloog, neemt u dan telefonisch contact met ons op. U kunt bellen met de secretaresse van de polikliniek Reumatologie. Zij is op werkdagen bereikbaar van 08.30 - 16.30 uur op telefoonnummer: 0543 54 42 38.
Geheimhouding en recht op privacyAlle medewerkers van ons ziekenhuis hebben een geheimhoudingsplicht. Verder heeft u als patiënt recht op privacy. Uitgebreide informatie hierover kunt u vinden in de folder De rechten en plichten van de patiënt’. Deze is verkrijgbaar op de afdeling en bij de patiënteninformatie in de centrale hal. Daarnaast is deze folder te vinden op:
www.skbwinterswijk.nl
Zoek folders
Print pagina
Download PDF
Grotere tekst
Kleinere tekst
Favoriet
Stuur door