U wordt met uw kind op …………...... verwacht bij de kinderafdeling (route 6.4). Het exacte tijdstip, wordt in de week voor de ingreep telefonisch aan u doorgegeven. Er mag één ouder/verzorger mee.

U heeft in overleg met de Keel-, Neus-, Oorarts (KNO-arts) besloten om neus- en keelamandelen van uw kind te laten verwijderen. In deze folder vindt u informatie over het verwijderen van de neus- en keelamandelen en de manier waarop u en uw kind zich kunnen voorbereiden op de operatie.

De functie van amandelen
Het lichaam bezit een uitgebreid systeem om infecties te bestrijden, het lymfkliersysteem. De overgang van mond en neus naar de keel bevat veel van dit lymfeweefsel. Een deel van dit weefsel wordt gevormd door de neus- en keelamandelen. Het vangt ziekteverwekkers zoveel mogelijk op en maakt ze onschadelijk.

In de neus-keelholte
De verdikte lymfklier in het dak van de neus-keelholte vormt de neusamandel. De neusamandel is vooral bij jonge kinderen aanwezig. Na het achtste jaar neemt de grootte af. Aan beide kanten van de neusamandel begint de buis van Eustachius, de verbinding waardoor lucht van de neus-keelholte naar de oren moet gaan. De keelamandelen zijn te zien als knobbels links en rechts achter in de keel.

Klachten die amandelen kunnen geven
Wanneer de amandelen de hoeveelheid binnendringende ziekteverwekkers niet meer aan kunnen, raken ze zelf ontstoken en gaan ze zwellen. Wanneer de neus- en keelamandelen ontstoken zijn, ontstaan: keelpijn, slikklachten en temperatuurverhoging. Andere klachten zijn: moeheid, hangerigheid, afgenomen eetlust en slechte adem. In de hals zijn dan vaak verdikte lymfklieren te voelen. Zeer grote neus- en keelamandelen kunnen zelfs de ademhaling belemmeren. Uw kind zal dan onrustig slapen en snurken. Bij de ontstoken neusamandel kan dit leiden tot een voortdurende of vaak terugkerende vieze neus, slecht slapen, snurken, veel door de mond ademen of herhaalde oorontstekingen.

Amandelen verwijderen
De ernst van de klachten bepaalt of het nodig is de amandelen te verwijderen. Dit is afhankelijk van hoe erg ziek uw kind is, maar ook van de vraag hoe vaak uw kind ziek is. Wanneer het onvoldoende lukt om de klachten met medicijnen te bestrijden, kan het verstandig zijn om de amandelen weg te laten halen.

Als de neusamandel nog aanwezig is, wordt deze tegelijk met de keelamandelen verwijderd. De neusamandel kan niet volledig verwijderd worden en kan in enkele gevallen weer aangroeien en na verloop van tijd weer klachten geven. De keelamandelen worden in principe volledig weggehaald.

Kans op complicaties
Bij iedere operatie, ook bij het verwijderen van amandelen, is er sprake van enig risico. In dit geval wordt het risico voornamelijk gevormd door de mogelijkheid van nabloeding. Als uw kind medicijnen gebruikt, overlegt u dan met uw KNO - arts of uw kind deze mag blijven gebruiken.

Voorbereiding
Uw kind kan waarschijnlijk beter met de situatie omgaan als het goed is voorbereid op de vreemde omgeving van het ziekenhuis en op de ingreep die het zal ondergaan. Het beste is om uw kind beetje bij beetje te vertellen hoe en wat er gaat gebeuren. Uw kind kan het dan in zijn eigen tempo verwerken.

Sommige dingen zult u een paar keer moeten vertellen, voordat uw kind het allemaal kan bevatten. U kunt er een verhaal over vertellen of het kind ‘ziekenhuis’ laten spelen. Als u uw kind laat navertellen wat u hebt uitgelegd, merkt u vanzelf of het goed begrepen is. Voorkom dat uw kind de behandeling als straf ervaart.

Voorbereiding op de dag van operatie
Waar moet u aan denken en wat moet u regelen voor de ingreep?

Eten en drinken

• Helder vloeibaar drinken: enkele slokjes uiterlijk 1 uur voordat u zich meldt op de Kinderafdeling (water, thee, ranja, let op: géén melk). U kunt hierbij aanhouden: 3 milliliter drinken per kilo dat uw kind weegt. In de praktijk komt dat meestal neer op een paar slokjes.
• Vast voedsel: tot uiterlijk 6 uur voordat u zich meldt op de Kinderafdeling.

Voor kinderen tot 1 jaar gelden andere afspraken wat betreft moedermelk/kunstvoeding:

• Moedermelk: uiterlijk 3 uur voordat u zich meldt op de Kinderafdeling.
• Kunstvoeding: uiterlijk 4 uur voordat u zich meldt op de Kinderafdeling (poedermelk, zuigelingenvoeding).

Medicijnen
Medicijnen mogen voor de ingreep gewoon ingenomen worden met een klein beetje helder vloeibaar drinken. Uw kind krijgt op de afdeling voorafgaande aan de ingreep Paracetamol oraal of als zetpil.

Als uw kind ziek is
Als uw kind koorts, een kinderziekte of diarree heeft, moet u contact opnemen met de polikliniek KNO. Als u het vermoeden heeft dat uw kind met een kinderziekte besmet is, moet u ook contact opnemen. Vanaf 8.15 uur kunt u een medewerker bereiken op telefoonnummer (0543) 54 45 00. In sommige gevallen is het dan veiliger en prettiger om de ingreep uit te stellen. Mocht uw kind op de dag van de ingreep ziek zijn, wilt u dan zo spoedig mogelijk de receptie van het SKB bellen. De receptie is vanaf 07.00 uur bereikbaar op telefoonnummer (0543) 54 44 44.

Lang haar
Als uw kind lang haar heeft, wilt u dit dan in een staart vastmaken?

Wat neemt u mee naar het ziekenhuis

• pyjama-, of joggingbroek
• sloffen
• vertrouwd speelgoed, knuffel of doekje
• medicijnen die uw kind gebruikt ook inhalaties zoals ‘pufjes’
• lunch voor uzelf
• geldig identificatiebewijs: paspoort, identiteitskaart, rijbewijs of vreemdelingendocument

Per kind mag er één ouder/verzorger mee.

Vervoer
Wij raden u bij deze ingreep dringend aan u en uw kind te (laten) brengen en halen in een auto.

Rondom de ingreep
U gaat samen met uw kind naar de operatieafdeling waar de medisch pedagogisch zorgverlener u en uw kind voorbereidt op de ingreep. Uw kind wordt daarna op uw schoot of zittend op de operatietafel in slaap gebracht. Als uw kind slaapt, krijgt u wat te drinken aangeboden en krijgt u verdere uitleg. Als uw kind na de ingreep weer wakker is en de KNO-arts de eerste controle heeft gedaan, gaat u samen terug naar de kinderafdeling.

Na de ingreep
Uw kind mag in de meeste gevallen in de loop van de dag naar huis als de KNO-arts is langs geweest voor een tweede controle. Als de wondjes nog te bloederig zijn dan gaat uw kind waarschijnlijk later op de middag naar huis. Soms is het nodig dat een bloedend vaatje wordt dicht gebrand. Dit gebeurt onder een lichte narcose ook wel roesje genoemd. Een enkele keer wordt in overleg met u besloten dat het beter is als uw kind een nacht in het ziekenhuis blijft. In overleg met de kinderafdeling kan één van de ouders ook blijven slapen.

Naar huis
Na de ingreep zijn er een aantal zaken waar u op moet letten. De dag van de operatie mag uw kind niet duimzuigen, de (eventuele) speen gebruiken of uit een anti-lekbeker drinken. Hieronder vindt u een aantal adviezen. Voor een spoedig herstel en om zoveel mogelijk ongemak te voorkomen vragen wij u deze adviezen op te volgen.

Voedingsadvies gedurende de eerste 7 tot 10 dagen:
Operatiedag
U krijgt voor de eerste dag pijnstilling met advies over het gebruik mee voor uw kind. Verder is het volgende belangrijk:

• uw kind mag niet eten en mag alleen ijskoud water en waterijsjes;
• laat uw kind regelmatig enkele slokjes drinken. Tot 18.00 uur elke 30 minuten minimaal 2 slokjes water. Na 18.00 uur elk uur minimaal 2 slokjes water;
• laat ijsklontjes in de mond van uw kind smelten, die helpen tegen de zwelling;
• laat uw kind de eerste nacht elke twee uur iets drinken zodat de keel vochtig blijft. Gebruik hiervoor geen rietjes in verband met verhoogde druk op de wond.

Dag na de operatie
Uw kind mag alleen koud vloeibaar drinken en eten zoals; water, koude thee, appelsap, limonade, waterijs en appelmoes. Daarna mag uw kind weer normaal eten met inachtneming van onderstaande adviezen:

• veel (koud) drinken, eventueel ijs in water, appelsap of (water)ijs;
• niet te zuur (sinaasappelsap);
• niet te zoet (limonadesiroop, geen rode ranja);
• niet te zout (soep, rookvlees);
• geen sterk gekruid voedsel;
• geen koolzuurhoudende dranken (geen cola);
• na melkproducten: zo nodig water drinken in verband met slijmvorming;
• vermijd plakkerig voedsel (zoals chocolademelk, honing, appelstroop, banaan);
• voedsel niet te heet (laten afkoelen);
• geen scherpe randjes (zoals chips, patat, stokbrood). Brood zonder korstjes.

Verdere adviezen

• De eerste drie dagen binnen blijven.
• Probeer uw kind gedurende één week rustig te houden. Gemiddeld genomen adviseren wij om gedurende 1-2 weken na de operatie nog niet naar school of BSO te gaan. Dit is afhankelijk van de mate van de ingreep, grootte van de amandelen en de mate van ziek-zijn voor- en na de operatie.
• De dag na de operatie kan weer gedoucht worden, maar niet te heet en niet te lang.
• De dag van de operatie niet duimzuigen, geen anti-lekbeker en geen speen gebruiken.
• In de eerste week oppassen met langdurig verblijf in de zon.
• Uw kind niet laten meeroken door verblijf in een ruimte waar gerookt wordt.

Bloeding

1. Handel bij een (na)bloeding als volgt: Eerst koud water met ijsklontjes laten drinken (gedurende ongeveer een half uur als het kind verder in goede conditie lijkt).
2. Als dit niet helpt, dan contact opnemen met de polikliniek KNO-heelkunde. Wij zijn bereikbaar op werkdagen van 8.00 - 16.30 uur op telefoonnummer 0543 54 45 00. ’s Avonds en ’s nachts kunt u contact opnemen met de afdeling Spoedeisende Hulp via telefoon: 0543 54 45 55.

Nog enkele opmerkingen
Het kan voorkomen dat uw kind tijdens de eerste twee dagen een temperatuur tot 39,5 graden heeft. Maak u geen zorgen, dit komt vaker voor. Neem contact op met de afdeling als de temperatuur boven de 40 graden komt. Het is normaal dat uw kind na 5-7 dagen meer pijnklachten kan krijgen. Het is ook normaal dat er een wit beslag ontstaat in de keel. Dit verdwijnt vanzelf. Belangrijk is, dat uw kind de pijnmedicijnen volgens voorschrift inneemt. Wanneer er sprake is geweest van een normaal verlopen herstel en de ingreep goed resultaat heeft, is controle niet nodig. Indien u nog vragen heeft of toch nog even naar de keel wilt laten kijken, kunt u hiervoor natuurlijk altijd een afspraak maken bij polikliniek KNO-heelkunde. Wij zijn bereikbaar op werkdagen van 8.00 - 16.30 uur op telefoonnummer: 0543 - 54 45 00.

Informatie en toestemming
Volgens de WGBO (wet geneeskundige behandelovereenkomst) mag een behandeling alleen worden uitgevoerd als daar toestemming voor is gegeven door kind en/of ouders. Wie deze toestemming geeft is afhankelijk van de leeftijd.

Kinderen jonger dan twaalf jaar
Voor een onderzoek of behandeling van een kind jonger dan twaalf jaar is toestemming van de ouders vereist. Het kind hoeft zelf geen toestemming te geven, maar heeft wel recht op informatie. Dit wil zeggen dat aan kinderen op een begrijpelijke manier moet worden verteld wat er met hen gaat gebeuren.

Jongeren van twaalf tot en met vijftien jaar
van twaalf tot zestien jaar geldt als hoofdregel dubbele toestemming. De toestemming van de jongere en zijn ouders is dan vereist. Wanneer de jongere en zijn ouders van mening verschillen zal in principe de mening van de jongere de doorslag geven. De behandelaar kijkt in dat geval of het kind zijn belangen goed heeft afgewogen.

Jongeren vanaf zestien jaar
Een jongere van zestien of zeventien jaar mag zelfstandig beslissen of hij een onderzoek of behandeling ondergaat.

Nog meer over toestemming en informeren
Om toestemming te kunnen geven is de behandelaar verplicht om alle relevante informatie te geven. Te denken valt dan aan het doel en de aard van het onderzoek of behandeling, de te verwachten resultaten en de mogelijke risico’s. Ouders krijgen alleen informatie als de jongere daar toestemming voor heeft verleend. Als de jongere dat fijn vindt, mogen de ouders ook geïnformeerd worden en meebeslissen.

Voor niet ingrijpende onderzoeken en behandelingen wordt ervan uit gegaan dat toestemming wordt verleend. Naast rechten, heeft de patiënt ook plichten. De hulpverlener moet bijvoorbeeld altijd voldoende geïnformeerd worden, zodat deze een goede diagnose kan stellen. Meer informatie over deze rechten en plichten voor ouders, patiënten en hulpverleners staat op:

• www.jadokterneedokter.nl
• www.kindenziekenhuis.nl (van Stichting Kind en Ziekenhuis).

Voorleesboeken
Tenslotte willen wij onder uw aandacht brengen dat er boeken verkrijgbaar zijn over het verblijf in het ziekenhuis die u samen met uw kind kunt lezen: Deze boeken kunt u vinden op onze website bij de folders van de afdeling Kindergeneeskunde: Overzicht (kinder)boeken.

Tot slot
Soms gedraagt uw kind zich wat ongewoon in de dagen volgend op de ingreep. Uw kind vraagt bijvoorbeeld veel aandacht of is juist heel afwijzend. Het slaapt slecht, kan weer in bed gaan plassen, wil niet alleen zijn of is bang in het donker. U kunt uw kind het beste helpen door begrip te tonen en er over te praten, tekenen of spelen.

Vragen
Neem bij vragen gerust contact op met de polikliniek KNO. Wij zijn bereikbaar op werkdagen van 8.00 – 16.30 uur op telefoonnummer 0543 - 54 45 00. Neem zo spoedig mogelijk contact met ons op bij ziekte of verhindering.

Geheimhouding en recht op privacy
Alle medewerkers van ons ziekenhuis hebben een geheimhoudingsplicht. Verder heeft u als patiënt recht op privacy. Uitgebreide informatie hierover kunt u vinden in de folder ‘De rechten en plichten van de patiënt’. Deze is verkrijgbaar op de afdeling en bij de patiënteninformatie in de centrale hal. Daarnaast is deze folder te vinden op: www.skbwinterswijk.nl

Voor de tekst in deze brochure is gebruik gemaakt van de teksten van de Nederlandse Vereniging voor Keel Neus- en Oorheelkunde en Heelkunde van het hoofd-halsgebied.