Inleiding
Dit gedeelte van de folder is bedoeld om u kennis te laten maken met de afdeling Verloskunde van de zorgeenheid Vrouw/kind in het Streekziekenhuis koningin Beatrix. Binnen deze eenheid worden patiënten opgenomen voor de specialismen gynaecologie, verloskunde en kindergeneeskunde. Op de afdeling Verloskunde worden patiënten opgenomen met hulpvragen rondom zwangerschap, bevallen en geboorte. Naast informatie over opname, verblijf en zorgverlening vindt u in deze brochure gegevens over de voorzieningen die de afdeling u biedt.

Doelstelling en werkwijze van de afdeling
Bij de geboorte in het ziekenhuis vinden we het belangrijk het hechtingsproces tussen ouders en kind te stimuleren en te bevorderen. In onze zorgverlening proberen we daarom het pasgeboren kind en moeder zoveel mogelijk bij elkaar in één ruimte te verplegen en te verzorgen. De partner is 24 uur per dag welkom en kan blijven overnachten bij moeder en kind indien u dit wenst. Op de afdeling Verloskunde willen we een huiselijke sfeer nastreven. U kunt uw wensen hierin bespreekbaar maken met de verpleegkundige.

Moeder en kind worden in één ruimte verpleegd wanneer het kind na 35 weken zwangerschap zonder complicaties wordt geboren. Ook als het kind:

• een lage bloedsuiker heeft zonder complicaties;
• onder de fototherapielamp moet ten gevolge van geelzien;
• een (mogelijke) infectie heeft die stabiel is;
• een te lage temperatuur heeft, waarbij geen sprake is van een infectie.

In andere gevallen waarbij uw kind ziek is of de situatie verandert, kan het zijn dat uw kind wordt opgenomen op de afdeling Neonatologie van het specialisme Kindergeneeskunde. Dit zal de kinderarts en/of verpleegkundige met u bespreken. Het spreekt voor zich dat uw kind bij u kan verblijven als het gezond wordt geboren en u zelf om een bepaalde reden nog in het ziekenhuis blijft.

Naar het ziekenhuis
Het moment waarop u naar het ziekenhuis gaat kan verschillend zijn. In sommige gevallen is dat wanneer de bevalling is begonnen. In andere gevallen is dat op afspraak met de gynaecoloog.

Begin van de bevalling
Het moment waarop u gaat bevallen is niet te voorspellen. De meeste vrouwen krijgen hun baby tussen de 38e en 42e week van de zwangerschap. Slechts een klein aantal bevalt op de uitgerekende dag. De bevalling begint meestal met pijnlijke weeën die regelmatig komen en meer dan een halve minuut duren. Het kan ook gebeuren dat de vliezen breken waardoor de bevalling zich aankondigt. U verliest dan vruchtwater. De zogenaamde “belinstructies” vindt achterin deze brochure.

Begeleiding gynaecoloog of ziekenhuisverloskundige
Wanneer u tijdens de zwangerschap onder controle bent geweest bij de gynaecoloog, of wanneer de gynaecoloog de zorg heeft overgenomen, wordt u begeleid door de gynaecoloog en dient u contact op te nemen met het ziekenhuis. Bij pijnlijke weeën die om de vijf minuten of sneller komen en langer dan een minuut duren, belt u met het volgende telefoonnummer: 0543 54 41 85. U krijgt de ziekenhuis-verloskundige aan de lijn. Dit is de verloskundige, die werkzaam is in het ziekenhuis en onder begeleiding van de gynaecoloog verloskundige zorg verleent.

Daarnaast belt u ook als uw vliezen zijn gebroken of wanneer u bloedverlies heeft. Belt u ook gerust met het ziekenhuis wanneer klachten hebt of als u zich thuis zorgen maakt. De ziekenhuisverloskundige beantwoordt uw vragen en geeft u advies. Soms laat ze u eerder naar het ziekenhuis komen voor verder onderzoek. (Zie verder bij “belinstructies” in de bijlage van deze brochure).

Begeleiding verloskundige
Als u geen medische reden heeft om in het ziekenhuis te bevallen, begeleidt de verloskundige uit de woonplaats u. U kunt dan even goed naar het ziekenhuis komen om te bevallen. Dit noemen wij een poliklinische bevalling. Als de verloskundige uw zwangerschap begeleidt, kunt u bij klachten of vragen contact met haar opnemen. Dit geldt ook wanneer u denkt dat de bevalling begonnen is. De verloskundige stuurt u door naar de gynaecoloog als daar een medische reden voor is. Als de gynaecoloog de behandeling overneemt betekent dit ook dat u onder begeleiding van de gynaecoloog in het ziekenhuis gaat bevallen.

Om de opname zo soepel mogelijk te laten verlopen vragen wij u om de volgende spullen mee te nemen

• zwangerschapskaart;
• een geldig legitimatiebewijs: paspoort, identiteitskaart, rijbewijs of vreemdelingendocument;
• geboorteplan;
• toiletartikelen (ook voor de partner);
• T-shirt of nachthemd voor de bevalling;
• (nacht)kleding voor na de bevalling;
• strakke beha's, evt. borstvoedingsbeha;
• ondergoed;
• eventueel ochtendjas;
• pantoffels of slippers;
• eventueel een (video)camera;
• Maxi-Cosi.

Voor de baby neemt u een aantal kleertjes en mutsjes mee. U verzorgt uw baby zoveel mogelijk zelf. Wilt u er op letten dat de kleertjes niet in het wasgoed van het ziekenhuis terechtkomen. Ze raken dan kwijt en de afdeling is daar niet aansprakelijk voor. Alle kraamsuites hebben televisie, een koelkastje en een Senseo-apparaat. Er zijn koffiepads aanwezig. Ook staan er schoteltjes en glazen voor het geval u uw bezoek wil trakteren op beschuit met muisjes en drinken. Hier dient u wel zelf voor te zorgen.

Wij raden u aan geen kostbare sieraden of geld mee te nemen. U bent namelijk zelf verantwoordelijk voor uw persoonlijke bezittingen. Wilt u het geluid van uw mobiele telefoon op de afdeling uitzetten?

Aankomst in het ziekenhuis
Wanneer u overdag (tussen 8.00 en 16.00 uur) op afdeling wordt opgenomen, kunt u zich direct bij de afdeling melden.Bent u nog niet ingeschreven of kloppen de gegevens niet meer? Laat dat dan wijzigen bij de receptie in de centrale hal, voordat u naar uw afspraak gaat. 's Avonds of 's nachts kunt u zich melden bij de afdeling Spoedeisende Hulp (SEH). Deze afdeling vindt u vanaf de straat gezien aan de rechterzijde van het ziekenhuis. U kunt daar ook de auto parkeren.

De bevalling
De bevalling vindt plaats in de kraamsuite. Wanneer u aankomt op de afdeling wordt u door de verpleegkundige naar deze suite gebracht. U hebt een gesprek met één van de verpleegkundigen, zodat uw verblijf zo goed mogelijk verloopt. Ook neemt zij een aantal gegevens van u op, zoals de temperatuur, de bloeddruk en de polsslag. Zij controleert regelmatig de harttonen van de baby en de weeën. Dit gebeurt met het CTG-apparaat. In de meeste gevallen kunt u gewoon rondlopen. De verpleegkundige en ziekenhuisverloskundige ondersteunen u bij het opvangen van de weeën. De gynaecoloog en ziekenhuisverloskundige worden door de verpleegkundige op de hoogte gehouden van uw toestand. Afhankelijk van de situatie komt de gynaecoloog bij u kijken. Tijdens de bevalling helpen de ziekenhuisverloskundige, gynaecoloog en de verpleegkundige u. Wanneer de verloskundige uit de omgeving de bevalling begeleidt (poliklinische bevalling), is er een kraamverzorgende of verpleegkundige aanwezig om te assisteren.

Bijzondere bevallingen
In de meeste gevallen verloopt een bevalling normaal, maar het komt voor dat er extra hulp nodig is. Dit gebeurt dan met behulp van een vacuümpomp of via een tangverlossing. Soms is een keizersnede nodig om uw baby geboren te laten worden. Hierover krijgt u van ons de gewenste informatie.

Uw partner
Uw partner heeft een belangrijke rol tijdens de bevalling. Hij of zij is uw steun en toeverlaat en kan helpen bij de ademhalingstechniek zoals het puffen en wegzuchten van de weeën. Massage helpt ook vaak erg goed. Daarom betrekken wij uw partner zoveel mogelijk bij de bevalling. Hij/zij hoeft zich geen moment overbodig te voelen.

Direct na de bevalling
Wanneer u bevallen bent, laten wij u en uw partner samen met uw baby een poosje alleen. U kunt dan samen genieten en even bijkomen. Natuurlijk blijven we wel op de achtergrond beschikbaar. Op de kraamsuite is een telefoon die u kunt gebruiken. Wanneer u borstvoeding wilt geven, helpen wij u de baby zo snel mogelijk na de bevalling aan te leggen. Als u zich goed voelt kunt u zich douchen. Lukt dit niet, dan helpen wij u met het wassen op bed. Na de bevalling houdt de verpleegkundige bij u het vloeien; de stand van de baarmoeder; de bloeddruk en de polsslag goed in de gaten. Ook zal zij uw baby goed observeren.

Onderzoeken van uw baby
Na de geboorte onderzoekt de ziekenhuisverloskundige uw baby. Soms is het nodig dat ook de kinderarts uw baby nakijkt, afhankelijk van het verloop van de bevalling en hoe het met uw baby gaat.

Uw kraambed
De dagen na de bevalling worden het kraambed genoemd. Als de situatie het toelaat mag u weer naar huis. Tot die tijd proberen wij uw kraambed zo goed mogelijk te laten verlopen.

Rooming-in
Op onze afdeling willen wij graag dat u samen met uw baby en eventueel uw partner op de kamer verblijft. Dit noemen wij rooming-in. Bij rooming-in hoort ook dat u samen met uw partner zoveel mogelijk zelf de baby verzorgt. Natuurlijk helpen wij u daarbij. Dit geeft u en uw partner de mogelijkheid in het ziekenhuis al de verzorging van uw baby te leren. Soms ligt uw kind op de afdeling Neonatologie. Deze afdeling is een onderdeel van de Vrouw/kindeenheid.

De baby's die hier worden verpleegd zijn bijvoorbeeld te vroeg geboren, te klein of zien geel. Er kan ook een andere reden zijn waarom uw baby speciale zorg en behandeling nodig heeft. Als uw baby op de afdeling Neonatologie ligt, dan wordt u door de arts en/of de verpleegkundige hierover geïnformeerd. Ook dan begeleiden wij u om zoveel mogelijk zelf uw baby te verzorgen. U wordt uiteraard geholpen door de verpleegkundige.

Hygiënische maatregelen
Goede hygiëne is erg belangrijk, zeker na een bevalling. Hiermee voorkomt u infecties. Daarom vragen wij u om:

• regelmatig de handen te wassen;
• na het urineren te spoelen met lauwwarm water;
• voor iedere (borst-)voeding uw handen te wassen;
• niet op blote voeten te lopen, juist de vloer is een broedplaats voor bacteriën;
• het toilet indien nodig te (laten) reinigen;
• regelmatig het kraamverband te verschonen en het vuile verband in de daarvoor bestemde zakjes en daarna in de afvalemmer te doen.

Borstvoeding
Wanneer u borstvoeding wilt geven, begeleiden wij u hierbij. De meeste baby's hebben het eerste uur na de geboorte een sterk zuigreflex. Daarom leggen wij uw baby zo snel mogelijk na de bevalling aan uw borst. Zo komt de borstvoeding sneller op gang. Door het zuigen van uw baby trekt ook de baarmoeder samen. Dit bevordert uw herstel. Wij raden u aan uw baby iedere 2 á 3 uur aan te leggen aan uw borst. Het voeden op afroep is mogelijk. Door regelmatig aanleggen komt de borstvoeding op gang. Soms is het nodig dat de kinderarts een voedingsbeleid afspreekt. Dit betekent dat een baby extra voeding nodig heeft. Hiervoor kunnen verschillende oorzaken zijn. Vaak wordt een voedingsbeleid afgesproken bij baby's die:

• een te laag of te hoog geboortegewicht hebben;
• een lage bloedsuiker hebben;
• meer dan 10% zijn afgevallen;
• voor de 38e week of na de 42e week zijn geboren;
• na een kunstmatige verlossing ter wereld zijn gekomen, zoals: keizersnede, vacuüm- of tangverlossing;
• te weinig natte luiers hebben.

Als uw borstvoeding nog niet op gang is, krijgt uw baby zo nodig bijvoeding. Dit gebeurt met een lepeltje of een cupje, zodat uw baby niet went aan een speen. Op de afdeling zijn lactatiekundigen werkzaam die u eventueel ook extra kunnen begeleiden bij problemen met de borstvoeding.

Flesvoeding
Als u besluit flesvoeding te geven, begeleiden wij u natuurlijk ook. Omdat uw baby elke voeding in principe dezelfde hoeveelheid krijgt, zit er in het geven van flesvoeding meer regelmaat. Flesvoeding kan ook op afroep worden gegeven. Met behulp van een schema wordt elke dag de hoeveelheid voeding uitgebreid. Als u wilt, kunt u uw eigen fles en/of flesvoeding gebruiken.

Hielprik
Op de vierde dag na de bevalling krijgt uw baby een hielprik. Thuis doet de verloskundige dit. Bent u nog in het ziekenhuis, dan prikken wij de baby hiervoor. U ontvangt een envelop met het bewijs dat de hielprik is gedaan. Ook krijgt u bericht van het RIVM over de uitslag van de hielprik.

Aangifte burgerlijke stand
De geboorte van uw baby moet binnen drie werkdagen aangegeven worden bij de afdeling burgerzaken van het gemeentehuis te Winterswijk. Hiervoor hebt u het volgende nodig:

• Geldig legitimatiebewijs van de aangever en de moeder (paspoort, rijbewijs, Nederlandse identiteitskaart of vreemdelingendocument);
• Afschrift van de erkenningsakte als het kind al voor de geboorte is erkend;
• Indien getrouwd of geregistreerd partner: trouwboekje of partnerschapsboekje. U mag uw kind daarin laten vermelden, maar dit is niet verplicht.

Voor het aangeven van uw baby moet u een afspraak maken. Dit kan digitaal of telefonisch. Het telefoonnummer van afdeling burgerzaken is: 0543 54 35 43.

Bezoek
Partner en eventuele broertjes en zusjes zijn de hele dag door welkom. De partner kan desgewenst blijven slapen. Overlegt u hierover met de verpleegkundige. Op de afdeling verloskunde gelden de volgende bezoektijden: 14.30 – 20.00 uur. Om de benodigde rust voor u en uw kind te kunnen waarborgen adviseren wij u tijdens de bezoekuren maximaal 2 personen aanwezig te laten zijn.

Naar huis
Wanneer u poliklinisch bent bevallen en alles is goed gegaan, kunt u zo snel mogelijk weer naar huis. De eerstelijnsverloskundige begeleidt dan uw kraambed. Als na een ziekenhuisbevalling met medische redenen alles goed met u gaat en de kraamzorg is geregeld, kunt u waarschijnlijk dezelfde dag naar huis. Dit bespreekt de gynaecoloog of ziekenhuisverloskundige met u. Als de kinderarts uw baby nakijkt, gebeurt dit meestal ’s morgens rond 9 uur. De kinderarts bespreekt dan met u wanneer u naar huis kunt. De verpleegkundige geeft u de overdrachtspapieren mee voor de kraamverzorgende en degene die bij u de nazorg doet. Krijgt u medicijnen die u thuis moet blijven gebruiken, dan zorgen wij voor een recept. Eventueel krijgt u een afspraak mee voor nacontrole bij de gynaecoloog.

Kraamzorg
Vanuit de afdeling wordt de kraamzorg geregeld. Het kraamcentrum rekent de dag van de bevalling als de eerste dag. Dit telt voor acht uur. De dagen die in het ziekenhuis verblijft, gaan van de kraamuren af. Ligt uw baby op de afdeling neonatologie, dan kunt u mogelijk gebruik maken van uitgestelde kraamzorg. Dit betekent dat u kraamzorg krijgt wanneer u thuiskomt. Informeer zelf even bij uw zorgverzekeraar waar u voor in aanmerking komt.

Vragen
Heeft u na het lezen van deze brochure of het bijwonen van de voorlichtingsavond nog vragen, neemt u dan contact op met uw verloskundige of het ziekenhuis op telefoonnummer: 0543 54 44 86. Het telefoonnummer van de ziekenhuisverloskundige op de kraamsuites is: 0543 54 41 85. Wanneer u op onze afdeling wordt opgenomen, ontvangt u ook nog een specifieke brochure over uw reden van opname.

Geheimhouding en recht op privacy
Alle medewerkers van ons ziekenhuis hebben een geheimhoudingsplicht. Verder heeft u als patiënt recht op privacy. Uitgebreide informatie hierover kunt u vinden in de folder ‘De rechten en plichten van de patiënt’. Deze is verkrijgbaar op de afdeling en bij de patiënteninformatie in de centrale hal. Daarnaast is deze folder te vinden op: www.skbwinterswijk.nl

Bijlage

Belinstructies
Telefoon: 0543 54 41 85 (klinisch verloskundige)

In de volgende gevallen moet je contact opnemen met het ziekenhuis:

• als je ongerust bent of vragen hebt;
• als je denkt dat de bevalling begonnen is;
• bij weeën die om de vijf minuten of sneller komen en minstens een minuut aanhouden;
• bij vaginaal bloedverlies;
• bij hoofdpijn, sterretjes zien, braken, pijn in de bovenbuik, pijn in de bovenrug;
• als je de baby minder voelt bewegen dan normaal;
• als je nog geen 37 weken zwanger bent en je buikpijn of rugpijn hebt die komt en gaat;
• bij vruchtwaterverlies.
  

Wij zijn 24 uur per dag bereikbaar.