Gefeliciteerd met je zwangerschap! In deze folder lees je wat je kunt verwachten van de begeleiding tijdens je zwangerschap – het zorgpad "Zwangerschap". Je vindt hier ook algemene informatie over de afdeling Verloskunde. Daarnaast zijn er folders toegevoegd vanuit het Verloskundig Samenwerkingsverband (VSV) en is er ruimte om extra informatie in dit mapje te bewaren.
Voor meer informatie kun je terecht op:

• de website van het VSV: www.vsv-achterhoek.nl
  
• de website van het SKB: www.skbwinterswijk.nl/verloskunde
  

We wensen je een fijne en gezonde zwangerschap!

Verloskundig Samenwerkings Verband (VSV)
Sinds oktober 2012 bestaat er een officieel verloskundig samenwerkingsverband (VSV) tussen de gynaecologen, kinderartsen en ziekenhuis verloskundigen van het Streekziekenhuis Koningin Beatrix en de vrijgevestigde verloskundigen rondom ons ziekenhuis.

Het VSV Oost-Achterhoek biedt zwangere vrouwen het beste van twee werelden: de laagdrempeligheid van de verloskundigenpraktijk én de specialistische medische begeleiding binnen het ziekenhuis.

Binnen het VSV wordt gewerkt volgens landelijke richtlijnen en protocollen, die op regionaal niveau verder worden uitgewerkt. De gynaecologen, kinderartsen en verloskundigen bepalen zo samen welke zwangere thuis of poliklinisch onder begeleiding van de vrijgevestigde verloskundige kan bevallen en voor welke zwangere er een medische reden bestaat om onder leiding van het team in het ziekenhuis te bevallen.

In ons VSV stellen we gezamenlijk richtlijnen op over het verwijzen en terugverwijzen van zwangere vrouwen. Regelmatig zijn er momenten van overleg tussen de verloskundigen, gynaecologen en kinderartsen om de zorg voor jou waar mogelijk te verbeteren en zo optimaal mogelijk te laten verlopen.

Je kunt tijdens je zwangerschap worden begeleid door een verloskundige bij jou in de buurt, een ziekenhuisverloskundige of een gynaecoloog. De intake wordt meestal gedaan door de verloskundige, in overleg met de gynaecoloog.

Als je onder controle bent bij de gynaecoloog, heb je rond 20 en 32 weken ook een afspraak met de verloskundige in je buurt. Tijdens deze momenten krijg je informatie over borstvoeding, zwangerschapsbegeleiding en het geboorteplan.

Afspraken bij de verloskundige

• Controle bij 18 - 20 weken: De verloskundige vertelt je meer over borst- en flesvoeding, zwangerschapsbegeleiding en beantwoordt je vragen.
  
• Controle 32 weken: Tijdens dit gesprek wordt de bevalling besproken en kun je een geboorteplan opstellen. Ook krijg je uitleg over wat je kunt verwachten na de bevalling en kun je weer vragen stellen.
  

Afdeling Verloskunde - Zorgeenheid Vrouw/kind
Dit deel van de folder is bedoeld om je kennis te laten maken met de afdeling Verloskunde van de zorgeenheid Vrouw/kind in het Streekziekenhuis Koningin Beatrix. Binnen deze zorgeenheid worden patiënten opgenomen voor de specialismen gynaecologie, verloskunde en kindergeneeskunde. Op de afdeling Verloskunde worden zwangere vrouwen opgenomen met vragen of hulp rondom zwangerschap, bevalling en geboorte.


We vinden het belangrijk om het hechtingsproces tussen jou en je baby te ondersteunen. Daarom verblijven moeder en kind zoveel mogelijk samen op één kamer. Je partner is 24 uur per dag welkom en kan blijven overnachten.
Samen bespreken we je wensen voor een huiselijke sfeer tijdens je verblijf.
Als je baby na 35 weken zonder complicaties wordt geboren, kunnen jullie samen op de kamer blijven, ook bij:

• een lage bloedsuiker (zonder complicaties)
  
• geelzien (onder de fototherapielamp)
  
• een (mogelijke) stabiele infectie
  
• een te lage temperatuur (zonder infectie)
  

In andere gevallen waarbij je baby ziek is of de situatie verandert, kan het zijn dat je baby wordt opgenomen op de afdeling Neonatologie van het specialisme Kindergeneeskunde. De kinderarts en/of verpleegkundige bespreekt dit met je.

Naar het ziekenhuis
Het moment waarop je naar het ziekenhuis gaat, kan verschillen. Soms is dat wanneer de bevalling vanzelf begint. In andere gevallen is dat op afspraak met de gynaecoloog.

Begin van de bevalling
Wanneer je bevalling precies begint, is niet te voorspellen. De meeste vrouwen bevallen tussen de 38e en 42e week van de zwangerschap. Slechts een klein aantal bevalt op de uitgerekende datum.

Meestal begint de bevalling met pijnlijke weeën die regelmatig terugkomen en langer dan een halve minuut duren. Het kan ook zijn dat je vliezen breken: je verliest dan vruchtwater. Dit kan het begin van de bevalling zijn.
De zogenaamde "belinstructies" vind je aan de rechterzijde in de kaft van deze folder.

Begeleiding gynaecoloog of ziekenhuisverloskundige
Als je onder controle bent bij de gynaecoloog, word je ook tijdens de bevalling door het ziekenhuis begeleid. Bij weeën om de 5 minuten of sneller, die langer dan een minuut duren, bel je met: 0543 54 41 85. Ook bij gebroken vliezen, bloedverlies of zorgen kun je bellen. De ziekenhuisverloskundige geeft advies of vraagt je om naar het ziekenhuis te komen.

Begeleiding verloskundige
Als je geen medische indicatie hebt, begeleidt je eigen verloskundige de bevalling. Je kunt dan poliklinisch bevallen in het ziekenhuis. Bij klachten of vragen neem je contact op met je verloskundige. Als een medische reden ontstaat, verwijst zij je door naar de gynaecoloog.

Om de opname zo soepel mogelijk te laten verlopen vragen wij u om de volgende spullen mee te nemen

• zwangerschapskaart;
• een geldig identificatiebewijs: paspoort, identiteitskaart, rijbewijs of vreemdelingendocument;
• geboorteplan;
• toiletartikelen , ook voor je partner;
• t-shirt of nachthemd voor de bevalling;
• (nacht)kleding voor na de bevalling;
• strakke beha's; borstvoedingsbeha;
• ondergoed;
• eventueel ochtendjas;
• pantoffels of slippers;
• eventueel een (video)camera;
• maxicosi.

Voor je baby neem je een aantal kleertjes en mutsjes mee. Je verzorgt je baby zoveel mogelijk zelf. Let er op dat je de kleertjes niet per ongeluk met het wasgoed van het ziekenhuis meegeeft, want dan kunnen ze kwijtraken. De afdeling is daar niet verantwoordelijk voor.

Alle kraamsuites hebben een televisie, een koelkastje en een Senseo-apparaat. Er zijn koffiepads aanwezig. Ook staan er schoteltjes en glazen klaar, voor als je bezoek wilt trakteren op beschuit met muisjes en iets te drinken. Hiervoor zorg je zelf.
We raden je aan om geen kostbare sieraden of contant geld mee te nemen. Je bent zelf verantwoordelijk voor je persoonlijke bezittingen. Wil je het geluid van je mobiel op de afdeling uitzetten?

Aankomst in het ziekenhuis
Overdag (tussen 7.30 en 16.00 uur) meld je je bij de afdeling Verloskunde. ’s Avonds of ’s nachts ga je eerst naar de Spoedeisende Hulp (SEH), aan de rechterkant van het ziekenhuis. Ben je nog niet ingeschreven of kloppen de gegevens niet meer? Laat dat dan wijzigen bij de receptie in de centrale hal, voordat je naar je afspraak gaat.

De bevalling
De bevalling vindt plaats in de kraamsuite. Wanneer je aankomt op de afdeling wordt je door de verpleegkundige naar deze suite gebracht. Je hebt een gesprek met één van de verpleegkundigen, zodat je verblijf zo goed mogelijk verloopt. Ook neemt zij een aantal gegevens van je op, zoals de temperatuur, de bloeddruk en de polsslag. Zij controleert regelmatig de harttonen van de baby en de weeën. Dit gebeurt met het CTG-apparaat.
In de meeste gevallen kun je gewoon rondlopen. De verpleegkundige en ziekenhuisverloskundige ondersteunen je bij het opvangen van de weeën. De gynaecoloog en ziekenhuisverloskundige worden door de verpleegkundige op de hoogte gehouden van je toestand. Afhankelijk van de situatie komt de gynaecoloog bij je kijken.

Tijdens de bevalling helpen de ziekenhuisverloskundige, gynaecoloog en de verpleegkundige je. Wanneer de verloskundige uit de omgeving de bevalling begeleidt (poliklinische bevalling), is er een kraamverzorgende of verpleegkundige aanwezig om te assisteren.

Bijzondere bevallingen
In de meeste gevallen verloopt een bevalling normaal, maar het komt voor dat er extra hulp nodig is. Dit gebeurt dan met behulp van een vacuümpomp of via een tangverlossing. Soms is een keizersnede nodig. Hierover krijg je van ons de gewenste informatie.

Je partner
Je partner heeft een belangrijke rol tijdens de bevalling. Hij of zij is je steun en toeverlaat en kan helpen bij de ademhalingstechniek zoals het puffen en wegzuchten van de weeën. Massage helpt ook vaak erg goed. Daarom betrekken wij je partner zoveel mogelijk bij de bevalling. Hij / zij hoeft zich geen moment overbodig te voelen.

Direct na de bevalling
Na de bevalling krijg je samen even rust met je baby. Je kunt dan samen genieten en even bijkomen. Natuurlijk blijven we wel op de achtergrond beschikbaar. Wanneer je borstvoeding wilt geven, helpen wij je de baby zo snel mogelijk na de bevalling aan te leggen. Als je je goed voelt kun je douchen. Lukt dit niet, dan helpen wij je met het wassen op bed.

De verpleegkundige controleert je lichamelijk herstel en observeert je baby.

Onderzoeken van uw baby
Na de geboorte onderzoekt de ziekenhuisverloskundige je baby. Soms is het nodig dat ook de kinderarts je baby nakijkt. Dit is afhankelijk van hoe de bevalling is verlopen en hoe het met je baby gaat.

Vitamine K

• Vitamine K draagt bij aan een goede bloedstolling. Het wordt aangemaakt in de darmen, maar bij pasgeborenen is dit nog onvoldoende ontwikkeld. Daarom is het advies om dit meteen na de bevalling te geven. De verloskundige heeft dit bij zich en zal dit in het mondje van de baby druppelen (3 druppels).
• Krijgt je baby borstvoeding? Dan moet je vanaf dag 8 tot en met 3 maanden dagelijks extra vitamine K geven, omdat er in borstvoeding onvoldoende vitamine K zit.
  
• Als je baby kunstvoeding krijgt (of meer dan de helft van de voeding bestaat uit kunstvoeding), dan is extra vitamine K niet nodig.
  
• In ons ziekenhuis kan je baby als jij dat wilt en toestemming geeft, ook een injectie met vitamine K krijgen. Zo krijgt je baby meteen voldoende vitamine K voor de eerste drie maanden. Meer informatie vind je op www.knov.nl
  onder het kopje 'vitamine K beleid'.
  

Kraambed
De dagen na de bevalling worden het kraambed genoemd. Als de situatie het toelaat mag je weer naar huis. Tot die tijd proberen wij jouw kraambed zo goed mogelijk te laten verlopen.

Rooming-in
Op onze afdeling willen wij graag dat je samen met je baby en eventueel je partner op de kamer verblijft. Dit noemen wij rooming-in. Bij rooming-in hoort ook dat je samen met je partner zoveel mogelijk zelf de baby verzorgt. Natuurlijk helpen wij je daarbij. Dit geeft je en jouw partner de mogelijkheid in het ziekenhuis al de verzorging van je baby te leren. Soms ligt je baby op de afdeling Neonatologie. Deze afdeling is een onderdeel van de Vrouw/kindeenheid. De baby's die hier worden verpleegd zijn bijvoorbeeld te vroeg geboren, te klein of zien geel. Er kan ook een andere reden zijn waarom je baby speciale zorg en behandeling nodig heeft. Als je baby op de afdeling Neonatologie ligt, dan wordt je door de arts en/of de verpleegkundige hierover geïnformeerd. Ook dan begeleiden wij je om zoveel mogelijk zelf jouw baby te verzorgen. Je wordt uiteraard geholpen door de verpleegkundige.

Hygiënische maatregelen
Goede hygiëne is erg belangrijk, zeker na een bevalling. Hiermee voorkom je infecties. Daarom vragen wij je om:

• regelmatig de handen te wassen
• na het urineren te spoelen met lauwwarm water
• voor iedere (borst-)voeding je handen te wassen
• niet op blote voeten te lopen, juist de vloer is een broedplaats voor bacteriën
• het toilet zo nodig te (laten) reinigen
• regelmatig het kraamverband te verschonen en het vuile verband in de daarvoor bestemde zakjes en daarna in de afvalemmer te doen.

Borstvoeding
Wanneer je borstvoeding wilt geven, begeleiden wij je hierbij. De meeste baby's hebben het eerste uur na de geboorte een sterk zuigreflex. Daarom leggen wij je baby zo snel mogelijk na de bevalling aan je borst. Zo komt de borstvoeding sneller op gang. Door het zuigen van jouw baby trekt ook de baarmoeder samen. Dit bevordert je herstel. Wij raden u aan je baby iedere 2 á 3 uur aan te leggen aan je borst. Het voeden op afroep is mogelijk. Door regelmatig aanleggen komt de borstvoeding op gang.

Soms is het nodig dat de kinderarts een voedingsbeleid afspreekt. Dit betekent dat een baby extra voeding nodig heeft. Hiervoor kunnen verschillende oorzaken zijn.

Vaak wordt een voedingsbeleid afgesproken bij baby's die:

• een te laag of te hoog geboortegewicht hebben
• een lage bloedsuiker hebben
• meer dan 10% zijn afgevallen
• voor de 38e week of na de 42e week zijn geboren
• geboren zijn met extra hulp, zoals een keizersnede, vacuüm of tang
• te weinig natte luiers hebben

Als je borstvoeding nog niet op gang is, krijgt je baby zo nodig bijvoeding. Dit gebeurt met een lepeltje of een cupje, zodat je baby niet went aan een speen. Op de afdeling zijn lactatiekundigen werkzaam die je eventueel ook extra kunnen begeleiden bij problemen met de borstvoeding.

Flesvoeding
Als je besluit flesvoeding te geven, begeleiden wij je natuurlijk ook. Omdat je baby elke voeding in principe dezelfde hoeveelheid krijgt, zit er in het geven van flesvoeding meer regelmaat. Flesvoeding kan ook op afroep worden gegeven. Met behulp van een schema wordt elke dag de hoeveelheid voeding uitgebreid. Als je wilt, kun je jouw eigen fles en/of flesvoeding gebruiken.

Hielprik
Op de vierde dag na de bevalling krijgt je baby een hielprik. Thuis doet de verloskundige dit. Ben je nog in het ziekenhuis, dan prikken wij de baby hiervoor. Je ontvangt een envelop met het bewijs dat de hielprik is gedaan. Voor de uitslag geldt: geen bericht is goed bericht.

Aangifte burgerlijke stand
De geboorte van je baby moet binnen drie werkdagen aangegeven worden bij de afdeling burgerzaken van het gemeentehuis te Winterswijk. Hiervoor heb je het volgende nodig:

• Geldig identificatiebewijs van de aangever en de moeder (paspoort, rijbewijs, Nederlandse identiteitskaart of vreemdelingendocument);
• Afschrift van de erkenningsakte als het kind al voor de geboorte is erkend;
• Getrouwd of geregistreerd partnerschap? Neem dan je trouwboekje of partnerschapsboekje mee. Je mag je kind daarin laten vermelden, maar dit is niet verplicht.

Voor het aangeven van je baby moet je een afspraak maken. Dit kan digitaal of telefonisch. Het telefoonnummer van afdeling burgerzaken is: 0543 54 35 43.

Bezoek
Partner en eventuele broertjes en zusjes zijn de hele dag door welkom. De partner kan eventueel blijven slapen. Overleg hierover met de verpleegkundige. Op de afdeling verloskunde gelden de volgende bezoektijden:
10.45 - 11.30 uur
15.30 - 16.30 uur
18.45 - 19.45 uur

Om jou en jouw kind de nodige rust te geven, adviseren wij je tijdens de bezoekuren maximaal 2 personen te laten komen.

Naar huis
Wanneer je poliklinisch bent bevallen en alles is goed gegaan, kun je zo snel mogelijk weer naar huis. De verloskundige of de huisarts begeleidt dan je kraambed.

Als na een ziekenhuisbevalling met medische redenen alles goed met je gaat en de kraamzorg is geregeld, kun je waarschijnlijk dezelfde dag naar huis. Dit bespreekt de gynaecoloog of ziekenhuisverloskundige met je. Als de kinderarts je baby nakijkt, gebeurt dit meestal ’s morgens rond 9 uur. De kinderarts bespreekt dan met jouw wanneer je naar huis kunt.

De verpleegkundige geeft je de overdrachtspapieren mee voor de kraamverzorgende en degene die bij jouw de nazorg doet. Krijgt je medicijnen die je thuis moet blijven gebruiken, dan zorgen wij voor een recept. Eventueel krijg je een afspraak mee voor nacontrole bij de gynaecoloog.

Kraamzorg
Kraamzorg is belangrijk voor een goede start na de bevalling. Het is fijn als je dit zelf op tijd regelt. Neem contact op met een kraamzorgorganisatie en vraag bij je zorgverzekeraar na waar je recht op hebt. Zo weet je goed wat je kunt verwachten.
De dag van de bevalling telt als de eerste dag van de kraamzorg. Dit begint om 8.00 uur ’s ochtends. De dagen dat je in het ziekenhuis ligt, gaan van je kraamzorguren af.
Ligt je baby op de afdeling Neonatologie? Dan kun je misschien later kraamzorg krijgen, als je baby thuiskomt. Dit heet uitgestelde kraamzorg. Vraag je zorgverzekeraar wat er voor jou mogelijk is.

Vragen
Heb je na het lezen van deze folder of het bijwonen van de voorlichtingsavond nog vragen, neem dan contact op met je verloskundige of het ziekenhuis: 0543 54 44 86. Het telefoonnummer van de ziekenhuisverloskundige op de kraamsuites is: 0543 54 41 85. Wanneer je op onze afdeling wordt opgenomen, ontvang je ook nog een specifieke folder over uw reden van opname.

Geheimhouding en recht op privacy
Alle medewerkers van ons ziekenhuis hebben een geheimhoudingsplicht. Verder heb je als patiënt recht op privacy. Uitgebreide informatie hierover kun je vinden in de folder ‘De rechten en plichten van de patiënt’. Deze is te vinden op: folders.skbwinterswijk.nl.